इमरान खान पाकिस्तानबाट बाहिरिए पछि चीनको मित्रतामा चिसोपना देखिएको छ । नयाँ शाहबाज शरीफ सरकारले चीनबाट टाढा रहन थालेको छ । यसको पहिलो संकेत पाकिस्तान सरकारले चीन–पाकिस्तान आर्थिक करिडोर (सिपिएसी) को प्राधिकरण विघटन गरेर दिएको छ । पाकिस्तानमा पूर्वाधार विकास चीनले २०१३ मा सुरु गरिएको छ लाख करोड रुपैयाँ सीपीएसी अन्तर्गत गर्ने परियोजना थियो ।
पाकिस्तानको सबैभन्दा ठूलो प्रान्त बलुचिस्तानमा यसको विरोध बढ्दै गएको छ । यसैबीच, बलुच लिबरेशन आर्मी (विएलए) ले पनि सिपिसिए मा काम गर्ने चिनियाँ कर्मचारीहरू माथि आक्रमणलाई तीव्र बनाएको छ । मंगलबार नै एक बलुच महिला फिदाइनले विस्फोट गराएर तीन चिनियाँ सैनिकको हत्या गरेकी थिइन् । अर्कोतर्फ शाहबाज सरकारले पनि सिपिसिए प्राधिकरण विघटन गर्ने प्रक्रिया सुरु गरेको छ ।
यसको कारण धेरै आयोजनामा ढिलाइ भएको बताइएको छ । एक रिपोर्टका अनुसार पाकिस्तान पनि चीन सँगको महत्वाकांक्षी सिपिसिए सम्झौता रद्द गर्न तयार छ । तर उनको अवस्था अमेरिकाले पाकिस्तानका लागि त्यस्तो ठूलो परियोजना ल्याएमा त्यसो गर्न सक्छ ।
३० हजार करोड भुक्तान भएन, मेगा पावर प्लान्ट बन्द
सिपिसिए अन्तर्गत चीनले पाकिस्तानमा करिब २००० मेगावाटको मेगा पावर प्लान्ट स्थापना गरिरहेको थियो । तर चिनियाँ लगानीकर्तालाई पाकिस्तान सरकारले करिब ३० हजार करोड रुपैयाँ भुक्तानी गरेको छैन । त्यसैले प्लान्टहरू बन्द छन् । हालसम्म यी मेगा पावर प्लान्टको ४० प्रतिशत भन्दा बढी काम सकिएको छ ।
पाकिस्तानमा चरम ऊर्जा संकट छ
पाकिस्तानमा ऊर्जा संकट यतिवेला चरममा छ । यतिबेला चर्को गर्मीमा पनि पाकिस्तानका २८ सहरमा १२ घण्टा विद्युत कटौती भइरहेको छ । ५२ हजार करोडको रेलवे परियोजनामा काम सुरु भएको छैन । चीनको सिनजियाङदेखि ग्वादरसम्मको मुख्य लाइन रेलमार्गको काम सुरु हुने भएको छ । करिब ५५ हजार करोड रुपैयाँको यो परियोजनालाई पाकिस्तानको सबैभन्दा ठूलो रेल परियोजना भनिएको छ । तर करिब ५ वर्षदेखि सम्भाव्यता प्रतिवेदनका कारण अलपत्र रहेको स्रोतका अनुसार अहिले पाकिस्तान सरकारले बन्द गर्ने निर्णय गरेको छ ।
प्रस्तावित रेल ट्र्याकमा बलुच आक्रमण
ट्र्याकको सबैभन्दा ठूलो भाग बलुचिस्तान हुँदै जाने थियो । तर त्यहाँ बलुच पृथकतावादीहरूले धेरै आक्रमण गरेका छन् ।
११५३ किलोमिटर लामो सीपाक करिडोरले चीनलाई ग्वादर बन्दरगाहमा व्यापारिक–रणनीतिक पहुँच प्रदान गर्दछ ।
यसमा यातायात, ऊर्जा र विशेष आर्थिक क्षेत्र गरी ३ वटा महत्वपूर्ण आयोजना समावेश थिए ।
एसआइपिएक्यु को धेरै जसो ८७० किलोमिटर पाकिस्तानको बलुचिस्तान प्रान्त हुँदै जान्छ ।