वाशिङ्टन डिसी । विस्तारवादीको नीतिमा अघि बढिरहेको देश चीनको सिन्जियाङ प्रान्तमा बसोबास गर्ने अल्पसंख्यक समुदाय माथि गरिरहेको बबर दमन एवं चरम यातनाको विषयलाई लिएर संयुक्त राष्ट्र संघले उठाएको प्रश्नबाट चीन तनावमा परेका छन् ।
संयुक्त राष्ट्रसंघले चीनको सिन्जियाङमा भइरहेको मानवअधिकार उल्लंघनका विषयमा जारी गरिएको प्रतिवेदनले चीनलाई तनाव भएको छ। आफ्नो चार वर्षको कार्यकाल समाप्त हुनु अघि मिशेल ब्याचेलेटले चीनको सिनजियाङमा मुस्लिम अल्पसंख्यकहरूको लागि बन्दीगृहको पर्दाफास गरे।
उनले सार्वजनिक गरेको रिपोर्ट चीनको लागि ठूलो टाउको दुखाइको विषय भएको संज्ञा दिइरहेका छन्। यसले चीनको सिनजियाङ प्रान्तमा बसोबास गर्ने उइगर र अन्य मुस्लिम अल्पसंख्यक समुदायको शोषणको कथालाई सार्वजनिक भएको हो। समाचार एजेन्सी एएनआईलाई दिएको अन्तर्वार्तामा एड्रियन जेन्जले यो रिपोर्टलाई विस्फोटक भनेका छन्। उनले यसलाई सकारात्मक र सावधानीपूर्वक तयार गरिएको प्रतिवेदन भनेका छन्।
जङ्गे वाशिंगटनको कम्युनिज्म मेमोरियलमा चिनियाँ अध्ययनका निर्देशक र वरिष्ठ फेलोले रिपोर्ट सकारात्मक, उपयोगी भएको बताएका छन्। उनले भने, ‘मेरो मान्यता अनुसार यो पूर्णरुपमा पूर्ण छैन, यसमा केही कमीकमजोरी छन्। यो प्रतिवेदन धेरै रूढिवादी छ। तर, सकारात्मक र उपयोगी छ।’
उनले थप भने, ‘यसमा कतिपय महत्वपूर्ण आन्तरिक कुराहरुको खुलासा वा सरकारी कागजात ह्याक गरी त्यहाँको प्रहरीको कम्प्युटरबाट सिनजियाङ प्रहरीका कुन–कुन फाइलहरू ह्याक भएको छन् भन्ने जानकारी प्रयोग गरिएको छ ।
संयुक्त राष्ट्रसंघको यो प्रतिवेदनअनुसार चीनले मुस्लिम अल्पसंख्यकहरूलाई विगत केही वर्षदेखि हिरासत शिविरमा थुनेको स्पष्ट पारेको छ। यहाँ उनीहरुलाई शोषण गरिन्छ, विभिन्न किसिमका यातना दिइन्छ भन्ने कुराको पनि पर्दाफास गरेको छ। साथै प्रतिवेदनमा चीनले ‘मानव अधिकारको गम्भीर उल्लंघन’ गरेको आरोप लगाएको छ। यसले यहाँ ‘मानवता विरुद्धको अपराध’ भइरहेका छन् भनी प्रमाणित गर्ने विश्वसनीय प्रमाणहरू फेला पारेको छ।