अमेरिकाद्धारा प्रशान्त क्षेत्रका टापु देशहरुलाई समेटिएर गर्यो शिखर सम्मेलन गर्दा चीन तनावमा

वासिङ्टन । चीन संग तनावको बीचमा स्वतन्त्र र खुला इन्डो–प्यासिफिकको दृष्टिकोणलाई अगाडि बढाउँदै अमेरिकी राष्ट्रपति जो बाइडेनले वासिङ्टन डीसीमा पहिलो पटक “पहिलो यूएस–प्यासिफिक आइल्याण्ड कन्ट्री” शिखर सम्मेलनको आयोजना गरेका छन् ।
ह्वाइट हाउसका प्रेस सेक्रेटरी करिन जीन–पियरेद्वारा जारी विज्ञप्तिमा सेप्टेम्बर २८ मा सुरु भएको सम्मेलन २९ मा गरियो । शिखर सम्मेलनले संयुक्त राज्य अमेरिकाको प्रशान्त टापु देशहरू र प्रशान्त क्षेत्रसँगको गहिरो र स्थायी साझेदारीलाई प्रदर्शन गर्ने र साझा इतिहास, मूल्यहरू, र जनता–जनता बीचको सम्बन्धमा आधारित हुने बताएका छन् ।
यसले जलवायु परिवर्तन, महामारीको प्रतिक्रिया, आर्थिक रिकभरी, सामुद्रिक सुरक्षा, पर्यावरण संरक्षण र स्वतन्त्र र खुला इन्डो–प्यासिफिकलाई अगाडि बढाउने जस्ता प्रमुख मुद्दाहरूमा अमेरिका र प्यासिफिक टापु देशहरू बीचको विस्तार र गहिरो सहयोगलाई पनि प्रतिबिम्बित गर्ने विज्ञप्तिमा उल्लेख गरिएको छ ।
अमेरिकाले सधैँ स्वतन्त्र र खुला इन्डो–प्यासिफिकको सिद्धान्तलाई समर्थन गर्दै आएको छ र चीनको विस्तारवादी महत्वाकाँक्षाको निन्दा गरेको छ । चीन एक मात्र राष्ट्र हो, जसले आफ्नो आणविक हतियार विस्तार गरिरहेको छ र यो निर्माण क्षेत्रको स्थायित्वमा खतरा उत्पन्न भएको अमेरिकी इन्डो–प्यासिफिक कमाण्डर एडमिरल जोन अक्विलिनोले भनेका छन् ।
क्यानडामा रहेको थिंक ट्याङ्क इन्टरनेशनल फोरम फर राइट्स एन्ड सेक्युरिटीका अनुसार अमेरिकी इन्डो–प्यासिफिक कमाण्डरले इन्डोनेसियामा पत्रकार सम्मेलनमा चीनले ३०० आणविक साइँलोहरू भित्र गइरहेको छ ।
उनले चीनको बढ्दो आणविक हतियारले इन्डो–प्यासिफिक क्षेत्रको स्थिरतालाई खतरामा पारेको चेतावनी दिएका हुन् । बेइजिङले दोस्रो विश्वयुद्धपछि ’इतिहासमा सबैभन्दा ठूलो सैन्य निर्माण’ गरिरहेको रिपोर्टमा भनिएको छ । अमेरिकी रक्षा मन्त्रालयले जारी गरेको प्रतिवेदनअनुसार चीनले आफ्नो आणविक निर्माणको तीव्र गतिले सन् २०२७ सम्ममा ७ सय सम्म डेलिभर योग्य आणविक वार हेडहरू राख्न सक्ने गरी काम गरिरहेको बताइएको छ । प्रतिवेदनमा चीनले सन् २०३० सम्ममा कम्तीमा एक हजार वार हेडहरू राख्ने योजना बनाएको छ ।
’पीआरसीले पहिले नै आणविक–सक्षम वायु प्रक्षेपण ब्यालिस्टिक मिसाइल (एएलबीएम) को विकास र यसको जमिन र समुद्रमा आधारित आणविक क्षमताको सुधारको साथ एक नवजात ’आणविक ट्रायड’ स्थापना गरिसकेको अमेरिकी रक्षा विभागको प्रतिवेदनमा भनिएको छ ।