गरिव एसियाली मुलुकहरुमा चीनको वक्रदृष्टि, मानव तस्करीको सञ्जलको सक्रियता तिव्र

गरिब एसियाली मुलुकहरूमा चिनियाँ मानव तस्करहरूको सक्रियता बढ्न थालेको छ । पछिल्ला केही वर्षमा मानव तस्करहरूले चीनबाहिर आफ्नो सञ्जाल विस्तार गरेको विभिन्न अनुसन्धान रिपोर्टहरूले देखाएका छन् ।
उनीहरूले गरिब एसियाली राष्ट्रका मानिसहरूलाई बसाइँ सार्ने भन्दै ठगी गरेको पाइएको छ । त्यसै क्रममा नेपाल पनि प्रभावित भएको पाइएको छ । रोजगारीको नाममा मानव बेचबिखन र जबरजस्ती विवाह वा वेश्यावृत्ति तथा दासत्व र अन्य प्रकारका गैरकानूनी गतिविधिहरूमा संलग्न गराउँदै आएका छन् ।
तस्करी गरिएका मानिसहरूलाई वेश्यावृत्ति तथा दास बनाउने लगायतका गैरकानुनी मात्र नभएर शरीरका विभिन्न अंगहरू समेत बेचबिखन गरेको श्रोतले बताउछन् । पछिल्लो घटनाक्रम नेपालबाट आएको हो, जहाँ स्थानीय अधिकारीहरूले दुई चिनियाँ नागरिकलाइ पक्राउ गरेपछि उक्त कार्यको पोल खुलेका छन् ।
पक्राउ परेकाहरुले दिएको बयान अनुसार १० जना नेपालीलाई राम्रो रोजगारी दिने आश्वासन दिइएको थियो । तर, पछि उनीहरुले अवैध काम गर्न बाध्य बनाइएको रहस्य खुलेको छ । नेपाल मानव बेचबिखन अनुसन्धान ब्यूरोका प्रहरी उपरीक्षक शारदा प्रसाद चौधरीले भने, ‘उद्धार गरिएका महिला र बालिकाको अनुसन्धानले बेहुलीका रूपमा नेपालबाट चीन लैजाने र युवतीहरुलाई जबरजस्ती वेश्यावृतीमा लगाउने गरेका छन् ।
सन् २०१९ मा पनि नेपाल प्रहरीले नेपाली बालिका बेचबिखनमा संलग्न १० जनालाई पक्राउ गरेको थियो । चीनमा विवाहको बहानामा लैजाने र वास्तविकतामा उनीहरुलाई घरेलु कामदार र यौनसम्पर्कको साधनको रुपमा प्रयोग गर्ने गरेको छ । चीनस्थित नेपाली दूतावासले चीनमा बेचबिखन भएका पीडितहरूको पटक पटक नेपालीको उद्धार गरेको छ ।’ यद्यपि चिनियाँ नागरिकहरू नेपाली महिलालाई सबै कानुनी प्रक्रिया पूरा गरेर लैजाँदा यी महिला उच्च जोखिममा रहेको महिला र बालबालिकाको बेचबिखन विरुद्धको सञ्जालका अध्यक्ष अञ्जना शाक्यले बताइन् । उनले भनिन्, ‘यौन दास वा बेतलबी कामदारको रूपमा प्रयोग भइरहेको छ ।’
चिनियाँ तस्करहरूले व्यापारी वा कामदार देखाएर अवैध मानव व्यापार गर्छन् । चीनले विभिन्न देशमा पूर्वाधार निर्माण गरिरहेको छ । चीन–पाकिस्तान इकोनोमिक करिडोर (सीपीईसी) अन्तर्गतका परियोजनाहरू धेरै देखिएका छन् । चिनियाँ नागरिकहरु पाकिस्तानमा नियमित आउने गरेका छन् । बेहुली बेचबिखनका घटना धेरै छन् र गरिब र अल्पसंख्यक केटीहरू बीच जालसाजी विवाह मार्फत रिपोर्ट गरेको पाइएको छ । यी चिनियाँ तस्करहरू पाकिस्तान पनि प्रवेश गरेका छन् । उनीहरूले गरिब पाकिस्तानी केटीहरूलाई अमेरिकी डलरमा किन्ने गरेको पाइएको छ ।
सीमान्तकृत पृष्ठभूमिका पीडित र कमजोर केटीहरूको लागि न्याय दिलाउनुको साटो इस्लामावाद सरकारले चीनसँगको व्यापार रोजेको आरोप छ । क्रिस्चियन समुदायका ६२९ महिला विशेष गरी कमजोर महिला थिए । २०१९ मा मा चीनमा दुलहीको रूपमा बेचिएको र चिनियाँहरूले मानव बेचबिखनको मुद्दा उठाएको पाइएको छ । पाकिस्तानमा ५२ चिनियाँ तस्करहरूलाई अभियोग लगाएको छ । तर, आधाभन्दा बढीले छिट्टै सफाइ पाए वा जमानत र मौका पाएका थिए ।
चीनको एक सन्तान नीति लिएको चीन मानव व्यापारको देशको लामो इतिहास र तस्करीको आरोप लाग्ने गरेको छ । एक सन्तान नीतिले नेतृत्व गरेको छ । सन् १९८० को दशकको उत्तरार्धबाट महिलाहरूको संख्यामा गिरावट आएको कारण दम्पतीहरूले छोरालाई मन पराउँथे । यसले ठूलो लैङ्गिक असन्तुलन निम्त्यायो, जसका लागि महिलाहरूको संख्या कम भयो ।
बढ्दो पुरुष जनसंख्या र मानव बेचबिखनमा वृद्धि विशेषगरी म्यानमार, कम्बोडिया र लाओस र भियतनाम लगायत गरिब छिमेकी मुलुकबाट केटीहरूको तस्करी हुने गरेको छ । जबकि चिनियाँ सरकार र दूतावासहरूले यसको खण्डन गर्दै आएका छन् ।
मानव बेचबिखन, विश्वको दोस्रो शक्तिशाली देशले रोक्नका लागि कमजोर कानुन बनाएको छ । चीनमा अवैध सामान किन्नेलाई सात वर्षसम्म जेल सजाय हुनसक्ने र मानिस बेचबिखनमा संलग्नलाई तीन वर्षको जेल सजाय हुने भएको छ । जसले गर्दा चीनमा मानव तस्करी थप तीव्ररुपमा वृद्धि हुने भएको छ । नेपालपाना