बुद्धको जन्मभुमीमा सन् २०२२ मा ९ लाख पर्यटकहरु भ्रमण गरेका थिए । कोरोना भाइरस संक्रमण न्यून भएपछि पर्यटकका लागि खुल्ला गरिएको बुद्ध जन्मस्थल लुम्बिनी क्षेत्र भ्रमण गर्ने पर्यटकहरु अहिले बढ्दै गएका हुन् ।
सन् २०२१ मा कुल ५ लाख ८ हजार ८ सय ९२ पर्यटकले लुम्बिनीलाई आफ्नो गन्तव्य बनाएकोमा २०२२ मा लुम्बिनीलाई आफ्नो भ्रमण गन्तव्य बनाउनेको संख्या ९ लाख १ सय ८३ पुगेको छ ।
सो वर्ष ६ लाख ४६ हजार ७८ नेपाली पर्यटकले लुम्बिनी भ्रमण गर्दा २ लाख ३० हजार ४ सय १३ जना भारतीय पर्यटक तथा तेश्रो मुलुकका २३ हजार ६ सय ९२ पर्यटकले भ्रमण गरेको लुम्बिनी विकास कोषका सूचना शाखाका अधिकारी राजन बस्नेतले जानकारी दिए । भारतीय पर्यटक भने लुम्बिनीमा अहिल सम्मकै सर्वाधिक संख्यामा आएर भ्रमण गरेका हुन् ।
सूचना शाखाका अनुसार २०२१ मा नेपाली ४ लाख ६३ हजार ९ सय ६३ जना, भारतीय ४३ हजार ७ सय ३२ तथा तेश्रो मुलुकका १ हजार १ सय ९७ जना पर्यटक लुम्बिनी आएका थिए । नेपाली पर्यटक आउने क्रम बढेको छ । पूर्व मेचिदेखि पश्चिम महाकालीसम्मबाट लुम्बिनी घुम्न आएका छन्, सबै भन्दा बढी डिसेम्बरमा १ लाख १ सय ९६ जना नेपाली पर्यटक लुम्बिनी भ्रमणका लागि पुगेका थिए ।
सन् २०१९ पछि सबै भन्दा बढी पर्यटक लुम्बिनी पुगेका हुन् । २०१९ मा ११ लाख ७८ हजार १ सय ४० नेपाली, २ लाख ६ हजार १ सय ७१ भारतीय र १ लाख ७४ हजार १५ तेश्रो मुलुकका गरी कुल १५ लाख ५८ हजार ३ सय २६ पर्यटकले लुम्बिनी भ्रमण गरेका थिए ।
२०२२ मा लुम्बिनी आउने तेश्रो मुलुकका पर्यटकहरु (राहदानी बाहक) मा सबैभन्दा बढी भियतनामका ६ हजार ६ सय ७३, थाइल्याण्डका ४ हजार ३ सय ८०, श्रीलंकाका १ हजार ८ सय ८५, म्यान्मारका १ हजार ४ सय ९५, जर्मनीका ९ सय ५०, अमेरिकाका ९ सय २४, फ्रान्सका ६ सय ६१, मलेसियाका ६ सय ४२, दक्षिण कोरियाका ६ सय १७, नेदरल्याण्डका ४ सय ६३, इन्डोनेसियाका ४ सय ६३, चीनका ४ सय ३२, स्पेनका ३ सय ७३ लगायत विभिन्न ९५ देशका पर्यटक छन् ।
रुस, स्पेन, इटाली, डेनमार्क, अष्ट्रेलिया, सिंगापुर, जापान, अर्जेन्टिना लगायतका मुलुकबाट पनि लुम्बिनी भ्रमणमा आउने पर्यटकको संख्या पनि उल्लेख्य छ ।
लुम्बिनी भ्रमणमा जानेमा लुम्बिनी सँग जोडिएका क्षेत्रहरु भैरहवा, बुटवल, कपिलबस्तु, नवलपरासीका बढी छन् भने अन्य टाढा टाढाबाट पनि आउने गरेका छन् । मायादेवी मन्दिरमा रुपन्देही, नवलपरासी र कपिलवस्तुका सर्वसाधारणलाई परिचयपत्रका आधारमा प्रवेश निःशुल्क छ भने अन्य जिल्लाका लागि प्रबेश शुल्क लाग्ने गरेको छ । यही प्रवेशका आधारमा पर्यटक आगमन गणना हुने गरेको छ, लुम्बिनी भ्रमणमा आउने प्राय सबै मायादेवी मन्दिर पुग्ने गरेका छन् ।
पर्यटकका लागि मायादेवी मन्दिर, अशोक स्तम्भ, पवित्र पुष्करणी कुण्ड, विभिन्न स्वदेशी तथा विदेशी बिहार, विश्व शान्ति द्धिप, केन्द्रीय नहरमा नौका बिहार आकर्षक छन् ।
लुम्बिनी आउने पर्यटक बढे पनि एक दिने पर्यटक नै बढी रहेको लुम्बिनी होटल संघका अध्यक्ष गोविन्द ज्ञवालीले बताए । अहिले लुम्बिनीमा पर्यटक आगमन वृद्धि भएको छ । लुम्बिनी वरिपरिका पर्यटक बढी आएका छन्, जो एकै दिनमा फर्कन्छन् र केही मात्र बास बस्ने गरेका छन् । आन्तरिक मात्रै नभइ बाह्य पर्यटकहरु (भारतीय र तेश्रो मुलुकका) पनि एकै दिनमा फर्कने गरेका छन् । केही भारतीय र युरोपीयनहरु एकाध दिन बास बस्ने गरेका छन् ।
होटल संघ लुम्बिनीले आन्तरिक पर्यटकलाई लक्षित गरी लुम्बिनी भ्रमणका लागि सस्तो दरको प्याकेज ल्याएको, भ्रमणमा आउने स्कुल कलेजका छात्रछात्रालाई गु्रपमा छुट्टै प्याकेज बनाइएको होटल संघका निवर्तमान अध्यक्ष मिथुनमान श्रेष्ठले बताए ।