जेनेभा (एजेन्सी) । चीनद्धारा दक्षिण चीन सागरमा कृत्रिम रुपमा टापु निर्माण गरेर सैन्य अखाडा बनाउदा त्यस क्षेत्रको भौगोलिक स्थिरता खतरामा परेको छ ।
दक्षिण चीन सागरमा कृत्रिम रूपमा निर्मित टापुहरूको चिनियाँ सैन्यकरणले त्यस क्षेत्रको भौगोलिक स्थिरतालाई खतरामा पारेको हो ।
विगतको दशकमा विवादित दक्षिण चीन सागर (एससीएस) मा चीनले पारासेल टापुहरूमा २० वटा चौकीहरू र सातवटा स्प्रेटली टापुहरूमा गरेको सैन्यकरण यस क्षेत्रका देशहरूका लागि मात्र होइन तर जल क्षेत्रको वकालत गर्नेहरूका लागि पनि गम्भीर चिन्ताको विषय बनेको छ ।
नेभिगेसनको स्वतन्त्रताको महत्वलाई ओझेलमा पार्दै चीनले जबरजस्ती गर्न खोजेको द जेनेभा डेलीको रिपोर्टमा उल्लेख गरिएको छ । नजिकका अध्ययनहरूले सैन्य चौकीहरू, वास्तविकतामा, तिनीहरूले जस्तो देखिन्छ जस्तो शक्तिशाली नहुन सक्ने बताइउको छ । यी कृत्रिम रूपमा निर्मित टापुहरूको एक प्रमुख सीमा तिनीहरूको भू–विज्ञान स्थिरता हो । हतारमा निर्माण भएकाले निर्माण गर्नुअघि उचित संरचनागत सम्भाव्यता र वातावरणीय प्रभाव मूल्यांकन नगरिएको बताइएको छ ।
नतिजा स्वरूप दक्षिण चीन सागरमा कंक्रीट संरचनाहरूको सेवा जीवन र पानी र मौसमको गम्भीर संक्षरक प्रकृतिको कारणले २५ वर्ष भन्दा कम हुने अनुमान गरिएको जेनेभा डेली रिपोर्टमा उल्लेख छ । अर्को मुद्दा बसोबास गर्न नसक्ने कारक हो, तिनीहरूको स्तर र सुविधाको बाबजुद चौकीहरूलाई निकै कठिन परिस्थितिमा राखिएका छन् ।
पिउने पानी लगायतका ताजा पानीका स्रोतहरूको अभाव एक निश्चित बाधा हो, अध्ययनहरूले यो पनि पत्ता लगाएको छ कि टापुहरूले यसको दीर्घकालीन बासिन्दाहरूको शारीरिक र मानसिक स्वास्थ्यमा गम्भीर चुनौती खडा गरेको छ । स्प्रेटली टापुहरूमा अफिसर र सिपाहीहरूको स्वास्थ्य आवश्यकताहरूको अनुसन्धान र विश्लेषण गर्ने २०१९ प्रतिवेदनले पत्ता लगायो ।
सैन्य अधिकारीहरूमा उच्च मासिक बिरामी दर थियो अर्थात् स्वास्थ्य समस्याहरूको घटनाहरू, जुन जोर्नी दुखाइ, छालाको रोग र दाँतको रोगदेखि श्वासप्रश्वासको संक्रमणसम्म, ग्यास्ट्रोइंटेस्टाइनल रोगहरू, र टाउको र घाँटी समस्याहरू भएको जेनेभा दैनिक रिपोर्ट गरेको छ ।
मनोवैज्ञानिक समस्याहरू, जस्तै डिप्रेसन, चिन्ता, आदि सामान्य छन्, सम्भवतः आधारहरूको टाढाको कारणले चीनले एससीएसमा शारीरिक र मानसिक चपलतामा धेरै अध्ययनहरू गरिरहेको छ, यसले जनमुक्ति सेना (पीएलए) को लागि चिन्ताको विषय भएको संकेत गर्दछ ।
यसबाहेक, त्यहाँ अन्य परिचालन कमजोरीहरू छन् जसलाई पीएलएले पनि मान्यता दिन्छ । मुख्य भूमिबाट टाढा अवस्थित यी टापुहरू दुश्मन क्रुरुज मिसाइलहरूको सजिलो लक्ष्य बन्न सक्छन् ।
साथै, प्रतिबन्धको अवस्थामा, हवाई वा समुद्री मार्गबाट पुनः आपूर्तिको प्रावधान चुनौती हुन सक्छ । यसरी, द्वन्द्वको अवस्थामा, यी आधारहरूको सैन्य उपयोगिता द्रुत रूपमा घट्नेछ । त्यस्ता कारकहरूले एससीएसमा हतारमा बनाइएका यी सैन्य चौकीहरू सेतो हात्ती मात्र हुन् जस्तो देखिन्छ द जेनेभा डेलीले रिपोर्ट गरेको छ ।
यद्यपि दक्षिण चीन सागरमा यी सैन्य चौकीहरूले व्यावहारिक रूपमा यस क्षेत्रमा चिनियाँ प्रभुत्व बढाउने उद्देश्यले सेवा गरिरहेका छन्, तर के तिनीहरूले समयको परीक्षामा खडा हुन सक्छन् र वास्तविक द्वन्द्व सुरु हुँदा तिनीहरूको परिचालन उपयोगिता प्रमाणित गर्न सक्छन ? भन्ने समयले मात्र बताउनेछ । जेनेभा डेली ।