चिनियाँ सरकारको क्रुरताको प्रकोप झेल्न बाध्य छन् तिब्बती नागरिक

तिब्बत, एजेन्सी । एक तिब्बती प्रेसको रिपोर्ट अनुसार अस्पताल र अन्य चिकित्सा सुविधाहरूमा पहुँचमा हालको प्रतिबन्धका कारण कोभिड मृत्युदर वृद्धिले तिब्बतीहरूको जीवन झन् कठिन बनाएको छ ।
तिब्बतीहरूलाई चिकित्सा सुविधाहरू प्रयोग गर्न अनुमति छैन, र सम्पूर्ण समस्या बाहिरी संसारमा कसैलाई थाहा नदिई बन्द ढोका पछाडि ह्यान्डल भइरहेको हो ।
तिब्बतीहरूमाथि क्रुर चिनियाँ शासनका साथसाथै वर्तमान कोविड महामारीको हातबाट अनन्त पीडा र मृत्यु सहनु परेको छ, तिब्बत प्रेसले रिपोर्ट गरेको छ । अस्पताल र अन्य चिकित्सा सुविधाहरूमा पहुँचमा हालको प्रतिबन्धका कारण रेडियो फ्री एशिया (आरएफए) सँग कुरा गर्ने स्रोतका अनुसार द्रग्याब काउन्टी, चाम्दो प्रान्तमा जनवरी ७ मा दुई स्थानीय सरकारी कर्मचारी सहित चार जनाको मृत्यु भएको थियो ।
केही स्रोतहरूका अनुसार, मृतकहरूलाई दाहसंस्कारको लागि सिचुआनको सेर्टा काउन्टीको लारुङ गर बौद्ध एकेडेमीमा नजिकैका जिल्लाहरूबाट ठूलो संख्यामा ढुवानी भइरहेको छ । स्रोतका अनुसार चीन सरकारले यसैबीच तिब्बतलाई चीनका अन्य भागबाट आउने पर्यटकका लागि खुला गरेको छ । ल्हासामा अधिकारीहरूले सहरका पर्यटकीय स्थलहरूमा निःशुल्क प्रवेशको घोषणा गरेका छन्, तिब्बत प्रेसले रिपोर्ट गरेको छ । जब महामारी फैलियो, सरकारको शून्य कोभिड नीतिले कठोर, अनुचित उपायहरू र तिब्बती जनताको जीवनलाई गम्भीर रूपमा खतरामा पारेको थियो ।
यो प्रकोप अगस्ट ७, २०२२ मा सुरु भयो र लगत्तै तालाबन्दी सुरु भयो, तिब्बत प्रेसले रिपोर्टमा जनाएको छ । सधैं झैँ, चीनले त्यहाँको अवस्थाको गम्भीरताको आकलन गर्न र यसबारे थप जान्नका लागि पत्रकार र अन्य पर्यवेक्षकहरूलाई तिब्बत प्रवेश गर्न रोक लगाएको थियो । सूचनाको एक मात्र स्रोत चिनियाँ मिडिया थियो, जुन निश्चित रूपमा सबैभन्दा पक्षपाती च्यानल हो किनभने यसले पूर्ण रूपमा सरकारको अभिप्राय सँग मेल खान्छ ।
चिनियाँ सरकारले यो प्रकोप तिब्बती क्षेत्रमा उत्पत्ति भएको र यो ओमिक्रोनको तेस्रो पुस्ताको उप–विविधता हो भनेर जोड दिन सुनिश्चित ग¥यो । तिब्बत प्रेसले रिपोर्ट गरेको छ कि तिनीहरूले यो विशेष विविधता चीनमा कतै पनि नदेखिएको बताउन सम्म पुगे । डिसेम्बरको शुरुमा चिनियाँ अधिकारीहरूले यस रोगको फैलावट रोक्नको लागि डिजाइन गरिएको कडा तालाबन्दीहरू हटाएपछि, तिब्बती स्रोतहरूले रिपोर्ट गरे कि चीनको तिब्बती भागहरूमा कोभिडको मृत्यु बढेको छ ।
तिब्बतमा बसोबास गर्ने एक स्रोतका अनुसार डिसेम्बर ७ मा चीनभरि लामो प्रदर्शनको प्रतिक्रियामा शून्य–कोभिड नीतिको सीमाहरू खुकुलो पारिएपछि तिब्बतको राजधानी ल्हासामा १०० भन्दा बढी व्यक्तिको मृत्यु भएको छ । स्रोतका अनुसार गत जनवरी २ मा मात्रै मालद्रो गोङ्गकरको ड्रिगुङ चिहानमा ६४ जनाले जलेका छन् ।

साथै, ३० शवलाई सेमोनलिङ्ग कब्रिस्तानमा, १७ शव सेरा चिहानमा र १५ वटा शव तोलुङ देचेनको चिहानमा दाहसंस्कार गरिएको छ । तिब्बत प्रेस रिपोट गरेको छ । अन्य स्रोतहरूले रिपोर्ट गरे कि कोभिडले पश्चिमी चिनियाँ प्रान्तहरू सिचुआन, गान्सु र छिङहाइको नगाबा, साङ्चु, कार्डजे र लिथाङ क्षेत्रहरूमा पनि तिब्बतीहरूको ज्यान लिएको छ । यति धेरै अवशेषहरू सिचुआनको नगाबाको कीर्ति मठमा लगियो कि केहीलाई गिद्धहरूलाई खुवाउन छोडियो ।
सिचुआनको डेर्जे काउन्टीका एक तिब्बती निवासीका अनुसार जसले अधिकारीहरूको सूचनालाई आकर्षित गर्नबाट जोगिनको लागि नाम न छाप्ने सर्तमा आरएफए सँग कुरा गरे, “कोभिड तिब्बतको हरेक कुनामा प्रवेश गरेको छ” । चीनले सीमितताहरू खुकुलो पारेपछि महामारीको प्रगतिबारे जानकारी लुकाउन सक्छ भन्ने चिन्ता जनतालाई पहिले नै थियो, तर डिसेम्बर २५ मा चीनको राष्ट्रिय स्वास्थ्य आयोगले दैनिक कोभिड केस गणनाहरू प्रकाशन गर्न बन्द गर्ने घोषणा ग¥यो ।
तिब्बतमा चिनियाँ अधिकारीहरूले यस क्षेत्रमा बढ्दो कोभिड मृत्युको खबर बाहिरी संसारमा पुग्नबाट जोगाउन स्थानीय चिहानहरूमा तस्बिरहरू वा भिडियो रेकर्डिङमा रोक लगाएका छन्, आरएफएले रिपोर्ट गरेको छ । डिसेम्बरको पहिलो केही दिनमा अधिकारीहरूले रोगको फैलावट रोक्नको लागि तालाबन्दी हटाएपछि चीनको तिब्बती क्षेत्रहरूमा मृत्यु हुनेको संख्या फेरि बढेको छ ।
सुरक्षाका कारणले नाम न छाप्ने सर्तमा स्थानीय स्रोतका अनुसार अहिले दैनिक १५ देखि २० वटा शव तिब्बत स्वायत्त क्षेत्रको द्रिगुङमा रहेको चिहान र ल्हासा सहरका अन्य चिहानमा लगिने गरेको छ । तिब्बती जनताको अवस्थाले अन्तर्राष्ट्रिय सहयोगको माग गर्दछ र त्यस्ता क्रुर र अनुचित गतिविधिहरू बन्द गर्नुपर्छ । विश्वको बाँकी भाग कोभिड प्रकोपबाट निको भइरहेका बेला, तिब्बतीहरूले निको हुने समयको सट्टा आधारभूत सेवाहरूमा पहुँचको लागि संघर्ष जारी राखेका छन् ।