भारतले चीन जाने सबै पर्यटक भिसा रद्द गरेको छ । वायुसेवा निगमको अन्तर्राष्ट्रिय निकाय आईएटीएले यो समयमा सबै वायुसेवा कम्पनीलाई जानकारी गराउँदै परिपत्र गरेको छ । परिपत्रमा भनिएको छ कि “चिनियाँ नागरिकहरूलाई जारी गरिएको पर्यटक भिसा अब मान्य छैन।” जसमा दश वर्षको लामो पर्यटक भिसा समावेश छ।तर भारतीय अधिकारीहरूले व्यापार, जागिर, कूटनीतिक भ्रमण र आधिकारिक भ्रमणका लागि भिसा जारी राख्ने बताएका छन्। चीनले गरेको कडाईको विरोधमा यो कदम चालेको हो ।
चीनमा अध्ययनरत २०,००० भन्दा बढी भारतीय विद्यार्थीहरू आफ्नो विश्वविद्यालयमा फर्कन नसक्दा उनीहरूको भविष्य अन्योलमा परेको छ। यी विद्यार्थीहरू २०२० मा कोविड महामारी सुरु भएदेखि भारत फर्केका थिए र त्यसबेलादेखि नै फर्कने प्रयास गरिरहेका छन्। भारत-चीन सम्बन्ध सामान्य छैन, जयशंकरले भने कि चीनले थाइल्याण्ड, पाकिस्तान र श्रीलंकाका विद्यार्थीहरूलाई फर्कन अनुमति दिएको छ तर भारतीय विद्यार्थीहरू अझै फसेका छन्। भारतले विभिन्न तहमा चिनियाँ अधिकारीसमक्ष धेरै पटक यो मुद्दा उठाइसकेको छ। गत महिना चिनियाँ विदेशमन्त्री वाङ यीले भारत भ्रमण गर्दा उनका भारतीय समकक्षी एस जयशंकरले पनि यसबारे कुरा गरेका थिए। चीनले भारतको यो कदमले खासै प्रभाव नपरेको चीनले बताएको छ । राज्य सञ्चालित ग्लोबल टाइम्सले भारतमा चिनियाँ चेम्बर अफ कमर्सलाई उद्धृत गर्दै भनेको छ कि भारतको भिसा खारेजले खासै प्रभाव पारेको छैन किनभने कोभिड-१९ का कारण अन्तर्राष्ट्रिय यात्रा अझै पनि हुन सकेको छैन, त्यसैले त्यहाँ धेरै मात्रामा चिनियाँहरू छन्। पर्यटक भारत जाँदैनन् ।
चाइना टुरिज्म एकेडेमीका विज्ञ याङ जिन्सङले ग्लोबल टाइम्सलाई भने कि भिसा रद्द गर्नु अर्थहीन छ किनभने आजकल धेरै कम चिनियाँ पर्यटकहरू भारत भ्रमण गरिरहेका छन्। याङले भने, ‘अहिले भारत जाने अधिकांश मानिस बिदामा नभई काम वा व्यवसायका लागि गएका छन् । भारतले फेरि ५४ वटा चिनियाँ एपमा प्रतिबन्ध लगाएको छ ।ग्लोबल टाइम्सका अनुसार सीधा उडान नहुँदा यात्रा निकै महँगो भएकाले चीनका मानिसहरू पनि भारतमा कम जान थालेका छन् र एकतर्फी टिकटको मूल्य ४०,००० युआनभन्दा बढी अर्थात करिब ४,७०,००० रुपैयाँ पर्छ । भिसा प्रतिबन्ध कोभिड महामारी पछि, भारतले धेरै देशहरूमा भिसा प्रतिबन्धहरू पूर्ण रूपमा हटाएको छैन। बेलायत र क्यानडाका मानिसहरूलाई अझै पनि ई-भिसा जारी गरिएको छैन र उनीहरूले दूतावासबाट भारत जानका लागि कागजमा भिसा लिनुपर्नेछ। साथै, जापान र अमेरिका बाहेक अन्य देशका नागरिकहरूलाई दिइने दश वर्षको वैधता भएको पर्यटक भिसा पनि अब रद्द गरिएको छ। IATA ले आफ्ना सदस्य एयरलाइन्सहरूलाई नियमित रूपमा कुन देशले भिसामा के-कस्ता परिवर्तनहरू गरेको छ भनेर जानकारी दिने गरिन्छ ।
१९ अप्रिलमा एउटा सर्कुलर जारी गरिएको थियो जसमा कुन देशका मानिसहरू ई-भिसामा भारत जान सक्दैनन् भनेर भनिएको थियो। गत महिना, भारतले दुई वर्ष पछि 156 देशका लागि ई-भिसाको सुविधा पुन: सुरु गर्यो। कोभिडका कारण दुई वर्ष बन्द भएपछि मार्च २७ मा भारतले व्यावसायिक विमानलाई भारत आउन अनुमति दिएको थियो । अप्रिल १९ को सूचना अनुसार, जसका मानिसहरूलाई भारत प्रवेश गर्न अनुमति दिइएको छ: भुटान, माल्दिभ्स, नेपाल, भारतका आवासीय अनुमति धारक, ओसीआई कार्ड धारक, पीआईओ कार्ड धारक र कूटनीतिक राहदानी धारकहरू। यी बाहेक सबैले भिसा लिएर भारत आउनुपर्नेछ। एजेन्सी