पाकिस्तानको अर्थतन्त्र धारासायी

एजेन्सी
कराची, ६ पुस । पाकिस्तानी सरकारको नेतृत्व इमरान खानको हातमा आएपछि पाकिस्तानमा चरम आर्थिक अभाव उत्पन्न भई अर्थतन्त्र तहसनहस भएको छ ।
अगस्ट २०१६ मा पाकिस्तानी रुपैयाँ प्रति अमेरिकी डलरको मूल्य १२३ रुपैयाँ थिए । त्यहाँबाट पाकिस्तानी रुपैयाँको मूल्य घट्यो, २०२१ को डिसेम्बरमा पाकिस्तानी रुपैयाँ प्रति डलरको मूल्य १८ रुपैयाँमा सिमित भएको छ । पाकिस्तानको इतिहासमा यसअघि कहिल्यै पनि पैसाको मूल्य यति धेरै घटेको थिएन, यो सबैभन्दा कम हुन सक्छ र पाकिस्तानको आर्थिक संकटमा महत्त्वपूर्ण योगदान इमरान खान सरकार आफैंले गरेको केही वित्तिय निर्णयहरुबाट पाकिस्तानको अर्थतन्त्रमा ठूलो नकारात्मक असर परेको छ ।
पाकिस्तानको मिनी बजेटमा बजेट परिमार्जन र खर्च कटौती समावेश हुने बताइएको छ । तर त्यो देशका जनतालाई आर्थिक रूपमा जोगाउन पर्याप्त छैन । प्रधानमन्त्रीका अर्थ तथा राजस्व सल्लाहकार शौकत तारिनले पनि मुद्रा स्फीति र मुद्राको अवमूल्यनका कारण अहिले सट्टा बजार नरहेको स्वीकार गरे । बजार व्यवसायीले यो अवस्थाको फाइदा उठाउन खोजिरहेका छन् तर उनीहरुलाई नियन्त्रणमा राख्ने दायित्व सरकारको हो । पाकिस्तानी अर्थशास्त्रीहरूले इमरान सरकार त्यसो गर्न पूर्ण रूपमा असफल भएको बताए ।
साथै, पाकिस्तान सरकारले देशको आयकर सङ्कलनमा ३२ प्रतिशत वृद्धि गरेको घोषणा गरेको छ । यसलाई पाकिस्तानको अर्थतन्त्रको लागि सकारात्मक संकेत मानिएको भए पनि यसले देशको अर्थतन्त्रको पूर्ण तस्विर खिच्दैन, पाकिस्तानी अर्थशास्त्रीहरू बताउँछन् । प्रतिवेदनका अनुसार मुद्रास्फीतिमा कमी आउने र जीविकोपार्जनका अवसरमा सुधार आउने अपेक्षा गर्नेहरू निराश हुनुपर्छ । पाकिस्तानले निर्माण उद्योगमा केही प्रगति गरेको छ, जसले घरजग्गा व्यवसायीहरूलाई प्रोत्साहन दिन सक्छ । तर, घरजग्गा क्षेत्रमा भएको सुधारले आम मानिसलाई फाइदा पुग्दैन । उनीहरुलाई घर भाडामा लिन समस्या भइरहेको छ ।
अवस्था यस्तो छ कि डिसेम्बरको सुरुमा सर्बियामा रहेको पाकिस्तानी दूतावासको ट्विटर ह्यान्डलमा एउटा भिडियो पोस्ट गरिएको थियो जसमा इमरान खान सरकारले उनीहरूलाई विगत तीन महिनादेखि तलब नदिएको दाबी गरेको थियो । मुद्रास्फीतिले विगतका सबै रेकर्ड तोडेको छ । तीन महिनाको तलब नपाएर विद्रोहको घोषणा गरेका छन् । शुल्क तिर्न नसक्दा आफ्ना बालबालिकालाई विद्यालयबाट निकालिएको उनले बताए । ‘के यो नयाँ पाकिस्तान हो ?’ भन्ने प्रश्न उठाइएको थियो । पाकिस्तानी विदेश मन्त्रालयले ह्यान्डल गर्न ट्वीट गर्दै, सर्बियामा पाकिस्तानी दूतावासको ट्विटर ह्यान्डल ह्याक भएको दाबी गरेको छ । यस्तो घटना घटेको छैन । हरेक कर्मचारीले समयमै तलब पाइरहेका छन् । तर उनीहरूले जे भने पनि पाकिस्तानी अर्थतन्त्रको वर्तमान अवस्था सबैलाई दिनजस्तै स्पष्ट छ ।