सोमालील्याण्ड माथि चिनियाँ हुकुमत चल्दैन स्वतन्त्र देश सोमिलील्याण्डका मन्त्री
ताइपेई, २९ माघ (रोयटर) । सोमालील्याण्ड एक सार्वभौम राष्ट्र भएको र “स्वतन्त्र जन्म” भएकोमा को कस सँग सम्बन्ध राख्न सक्छ भने बारे चीनले त्यसको निर्णय गर्न सक्दैन । टुटेको सोमाली क्षेत्रका विदेशमन्त्रीले शुक्रबार ताइवानको भ्रमणको क्रममा भने सोमालील्याण्ड एक सार्वभौम राष्ट्र भएको र “स्वतन्त्र रुपमा जन्म” भएकोमा को कस सँग सम्बन्ध राख्न सक्छ भने बारे चीनलाई उसको चिन्ता गर्नुपर्दैन भने अभिव्यक्तको बेइजिङले निन्दा गरेको हो ।
सोमालील्याण्ड १९९१ मा सोमालियाबाट अलग भए तर यसको स्वतन्त्रताको लागि व्यापक अन्तरराष्ट्रिय मान्यता प्राप्त गर्न सकेको छैन । सोमालियाले तीन दशकदेखि गृहयुद्धको सामना गरिरहेको छ भने यो क्षेत्रमा प्राय ः शान्तिपूर्ण रहेको पाइएको छ । सोमालील्याण्ड र ताइवानमा, चीनले आफ्नो क्षेत्रको रूपमा दावी गरेको र त्यसै गरी कूटनीतिक रूपमा पृथक, २०२० मा एक अर्काको राजधानीहरूमा प्रतिनिधि कार्यालयहरू स्थापना गरे, बेइजिङ र मोगादिसुलाई क्रुढ भयो ।
रणनीतिक रूपमा अफ्रिकाको हर्नमा अवस्थित, सोमालील्याण्डले जिबूती सँग सीमा जोडेको छ, जहाँ चीनले आफ्नो पहिलो विदेशी सैन्य अड्डा राखेको छ । चीनको परराष्ट्र मन्त्रालयले यस हप्ता सोमालील्याण्डको एक वरिष्ठ मन्त्रीस्तरीय प्रतिनिधिमण्डलको आयोजना गरेर ताइवानले “अन्य देशको स्वतन्त्रता र एकीकरणलाई कमजोर पार्न, आफूलाई फाइदा नगरी अरूलाई हानि पु¥याउन आगो सल्किरहेको” भनेको छ ।
पत्रकारहरूसँग कुरा गर्दै सोमालील्याण्डका विदेशमन्त्री एसा काइडले चीनले आफ्नो देशलाई हुकुम दिन नसक्ने बताए । “हामी स्वतन्त्र रुपमा जन्मेका थियौं र हामी स्वतन्त्र रहनेछौं । हामीले हाम्रो व्यवसाय हामीले चाहेजस्तै चलाउनेछौं । चीनले हुकुम गर्न सक्दैन, अरू कुनै देशले तानाशाही गर्न सक्दैन ।”
केडले थपे कि उनीहरू जो कोहीसँग पनि व्यवहार गर्न खुला छन् जसले उनीहरूलाई सार्वभौम देशको रूपमा सम्मान गर्दछ र कुनै पनि स्ट्रिङ वा शर्त बिना व्यापार गर्न चाहन्छ । “मलाई लाग्छ कि यो स्पष्ट छ कि म चीनमा जान सक्छु” उनले भने ।
ताइवानले हालैका वर्षहरूमा चीनद्वारा कूटनीतिक रूपमा अफ्रिकाबाट बाहिर निकालेको छ, केवल सानो इ स्वातीनि ले अहिले टापुसँग पूर्ण सम्बन्ध कायम राखेको छ ।
चीनले आफ्नो सार्वभौमसत्ताको दाबीलाई जोड दिन खोज्दै ताइवानसँग संलग्न हुन नदिने देशहरूमा दबाब बढाएको छ, र दुवैले अन्तर्राष्ट्रिय मान्यताको बदलामा ऋण र नगद उपहारको साथ “डलर कूटनीति“ प्रयोग गर्ने बारे बारम्बार व्यापार गर्छन् । सोमालील्याण्डका अर्थमन्त्री साद अली शिरेले भने कि उनको देशले ताइवानबाट ऋण लिनको लागि अहिलेसम्म कुनै अनुरोध गरेको छैन । “ताइवानबाट सोमालील्याण्डमा सहायताको रूपमा र लगानीको रूपमा कोषको प्रवाह भएको छ, जसलाई हामी स्वागत गर्दछौं ।”
